Rozpoczął się już kolejny, tym razem XV Europejski Kongres Gospodarczy w Katowicach. Jerzy Buzek poprowadził sesję inauguracyjną: „Nowa europejska gospodarka w nowym świecie”.
Jaką taktykę ma przyjąć Europa w świecie targanym kryzysami, konfliktami i nieustannym wyścigu o surowce i nowe technologie? Rola inwestycji publicznych w stymulowaniu zielonej transformacji gospodarki i sektora energii, stabilizacji rynku i cen. Jak europejscy przedsiębiorcy mają konkurować na arenie międzynarodowej? Oto pytania z jakimi zmierzyli się uczestnicy debaty.
Na czym budować odporność gospodarki?
Johannes Hahn, Komisarz UE ds. budżetu i administracji, stwierdził, że kryzysy ostatnich lat są szansą na budowę bardziej odpornej gospodarki UE, czyli bardziej konkurencyjnej na arenie globalnej. Od początku kadencji Urszuli von der Leyen wiedzieliśmy, że naszymi priorytetami będzie transformacja energetyczna i cyfrowa. Pandemia a teraz tym bardziej wojna w Ukrainie boleśnie potwierdziły słuszność tych kierunków zmian.
Jak finansować zielone inwestycje w niepewnym świecie?
Wiceprezes Europejskiego Banku Inwestycyjnego, prof. Teresa Czerwińska, przekonywała, że: „Jako ramię finansowe Unii EBI z jednej strony wypełnia lukę finansową w strategicznych obszarach priorytetów polityk europejskich: transformacji energetycznej i cyfrowej, a z drugiej strony również obniża ryzyko dla przedsiębiorców po stronie inwestycji.
– Aby wspomóc transformację energetyczną podjęliśmy decyzję o dodatkowych środkach, które będą zasilały pakiet REPower EU. Jest to dodatkowe 30 miliardów euro w perspektywie pięcioletniej. Do tego również dochodzi uelastycznienie instrumentów finansowania: wydłużenie okresów karencji. Ponadto, finansowanie do 75% kosztów projektu, co jest istotną różnicą w stosunku do poprzedniej polityki banku, gdzie finansowaliśmy do 50 tylko procent kosztów projektu. Pojawiła się również możliwość wypłaty rat czy transz kredytowych upfront. Wszystko po to, aby przyspieszyć transformację energetyczną – podkreślała wiceprezes.
Jak konkurować - nie tylko z USA?
Zadaniem Johannesa Hahna po pierwsze musimy ograniczać biurokrację, a po drugie musimy skoncentrować się na rozwoju nowych umiejętności w Europie. 2023 jest Rokiem Umiejętności UE i chcemy umiejętności kształtować po to, żeby być konkurencyjnymi i w po to, żeby można było wdrażać sprawiedliwą transformację.
Prof. Czerwińska, wskazywała, że przede wszystkim powinno być wzmocnienie finansowania w obszarach takich jak innowacja. Jej zdaniem, Europa cały czas inwestuje mniej w obszarze innowacji niż Stany Zjednoczone. Jest to różnica i jest to luka rzędu 1 do 2% produktu brutto. – Mamy tutaj wiele do zrobienia, aby zapewnić tą zachętę mobilizacji kapitału prywatnego do wejścia w bardziej ryzykowne inwestycje. W takie inwestycje, które spowodują, że technologie, które są produkowane w Europie, są wymyślone w Europie również w Europie będą skalowane i wykorzystywane. Ostatnie przedsięwzięcie EBI European Tech Champion Initiative, które zostało specjalnie utworzone po to, żeby takich czempionów w obszarze technologicznym finansować wtedy, kiedy dochodzą do pewnej bariery finansowania, kiedy już nie mogą zdobyć finansowania na rynku europejskim i wtedy szukają na rynku globalnym, czyli uciekają z Europy – mówiła prof. Czerwińska.